Finał konkursu Konspektomania - miejsce II
Autorką konspektu jest Kinga Bogusiewicz.
KONSPEKT
LEKCJI JĘZYKA POLSKIEGO
DLA KLASY
III
GIMNAZJUM
|
|
Temat lekcji
|
Jak mówić, by nas słuchali? Jak pisać, by nas czytali? Odrobina
marketingu na języku polskim, czyli lekcja o tym, jak słowem można
„zaczarować” odbiorcę.
|
Liczba jednostek lekcyjnych
|
2
|
Metody pracy
|
pogadanka, praca w małych grupach, dyskusja, praca z tekstem medialnym,
miniprojekt
|
Formy pracy
|
praca indywidualna, jednostkowa, w grupach, zbiorowa
|
Środki dydaktyczne
|
cztery komputery z dostępem do Internetu, czasopisma, słowniki
(np. terminów medialnych, wyrazów obcych, poprawnej polszczyzny),
materiały pomocnicze dla każdej grupy, kolorowe kartki, klej, nożyczki
|
Cele ogólne
|
- Zapoznanie ucznia z różnymi rodzajami wypowiedzi dziennikarskich
- Kształcenie w uczniu krytycznej i świadomej postawy wobec przekazu
medialnego
- Stworzenie przez ucznia własnej wypowiedzi medialnej (audycja
radiowa, przemówienie, czasopismo)
- Kształcenie umiejętność pracy w grupie oraz prezentowania grupie
efektów własnej pracy
|
Cele operacyjne
|
Uczeń rozpoznaje, jaki rodzaj dziennikarstwa interesuje go najbardziej,
współpracuje z rówieśnikami, czyta, ogląda i słucha ze zrozumieniem,
przedstawia najistotniejsze treści wypowiedzi, rozpoznaje błędy językowe oraz
chwyty retoryczne, rozpoznaje i opisuje pozawerbalne elementy wypowiedzi,
korzysta ze słownika, tworzy przemówienie, audycję radiową lub czasopismo,
występuje przed klasą, interpretuje głosowo fragment szkolnej lektury,
uczestniczy w dyskusji
|
Przebieg lekcji
|
|
I. Faza wstępna
|
- Czynności organizacyjne
- Objaśnienie zasad pracy na lekcji
- Podział klasy na cztery grupy wg zainteresowań uczniów:
grupa I i II – przemówienie (po 4 osoby)
grupa III i IV – serwisy radiowe (po 5 osób)
grupa V i VI – czasopismo (po 5-6 osób)
|
II. Faza główna
|
1.
Nauczyciel krótko opowiada uczniom, czym jest
dziennikarstwo i wspólnie z uczniami zastanawia się, jakie są jego cele.
Posługując się wybranymi fragmentami tekstów prasowych lub wpisów z portali
informacyjnych objaśnia różnicę między perswazją, na jaką może pozwolić sobie
autor tekstu, a manipulacją słowami, której nie powinien się dopuszczać.
Sugeruje klasie, że po zajęciach oczekuje błyskotliwych i atrakcyjnych
prezentacji. Uczniowie mogą robić wszystko, by pozyskać uwagę odbiorcy, nie
mogą jednak mijać się z prawdą.
2.
Nauczyciel rozdaje uczniom przygotowane dla
każdej z grup materiały (zadania do wykonania, oczekiwane efekty, objaśnienia
nieznanych uczniom na tym etapie zwrotów, materiały pomocnicze)
Grupa I i II – Zadaniem uczniów jest uważne obejrzenie
zaproponowanych przemówień, oraz wykonanie następujących poleceń (każda osoba
z grupy zajmuje się opracowaniem innego zagadnienia):
Uczeń 1: Struktura przemówienia, zastosowane w nim chwyty retoryczne,
jego mocne i słabe strony.
Uczeń 2: Błędy językowe mówiących (jeśli takie się pojawiły)
Uczeń 3: Pozawerbalne elementy wystąpienia
Uczeń 4: Treść wystąpienia
Uczniowie omawiają w grupie opracowany przez siebie aspekt przemówień,
porównują je ze sobą, sporządzają krótką notatkę
z poradami dot. sztuki publicznych wystąpień. Na tej podstawie wspólnie
przygotowują przemówienie (na dowolny temat) trwające
ok. 10 min, które przed klasą wygłosi jedna osoba z grupy I oraz grupy
II (przemówienie nie może być odczytane, uczeń może posługiwać się jedynie
krótkimi notatkami, ma do dyspozycji także suflera, którym jest inna osoba z
grupy, pozostałe osoby z grupy mogą zasiąść na widowni
i wejść w rolę „klakierów”, którzy swoim zachowaniem będą zgromadzonym
sugerowali, bez ich wiedzy, różne reakcje na treść wystąpienia).
Przemówienia proponowane dla grupy I:
https://www.youtube.com/watch?v=v2HzmonoJWU
(Martin Luter King, wersja z napisami
w języku polskim)
https://www.youtube.com/watch?v=_3Y5NUYt7uU
(Józef Beck)
https://www.youtube.com/watch?v=vjwL2RvzmlA(Bogusław Kaczyński)
https://www.youtube.com/watch?v=yCkaK_GJ6OY (Jan Paweł II)
Przemówienia proponowane dla grupy II:
https://www.youtube.com/watch?v=82legvIOnWA (Jan Paweł II)
https://www.youtube.com/watch?v=7X5nCOXbQOo (Lech Wałęsa)
https://www.youtube.com/watch?v=sUgF9KEzrP4(Rafał Wojtczak, fragment)
https://www.youtube.com/watch?v=USJaFpn15h8 (Stefan Starzyński)
Grupa III i IV – Zadaniem uczniów jest odnalezienie w Internecie
i wysłuchanie kilku wybranych przez siebie radiowych serwisów
informacyjnych oraz fragmentu słuchowiska (proponowany jest Pierwszy lub
Trzeci Program Polskiego Radia), zanotowanie spostrzeżeń oraz omówienie w
grupie kwestii interpretowania przez dziennikarzy czytanego tekstu, tempa
mówienia, barwy głosu itp. Następnie uczniowie, wcielając się niejako w rolę
dziennikarzy prasowych, przygotowują oraz prezentują przed klasą trwający
ok. 5 min własny serwis informacyjny, w którym pojawią się
m. in. informacje z kraju i ze świata, sport, prognoza pogody,
zapowiedzi wydarzeń kulturalnych oraz, również 5-minutowe, własne słuchowisko
(odczytywany z podziałem na role fragment wybranej przez grupę szkolnej
lektury).
Grupa V i VI – Zadaniem uczniów jest zapoznanie się z
materiałami przygotowanymi przez nauczyciela (przykładowe czasopisma
młodzieżowe, gazetki szkolne, zasady komponowania prasowego tekstu, krótkie
informacje nt gatunków prasowych takich jak: notatka, reportaż, wywiad,
felieton, artykuł itp.) oraz przygotowanie własnej gazety, która trafi w ręce
kolegów i koleżanek z klasy. Pod uwagę będzie brana tu jakość napisanych
tekstów oraz przygotowanych ilustracji, estetyka pracy, niebanalne pomysły
oraz znajomość zagadnień, które mogą zainteresować potencjalnego odbiorcę.
3. Uczniowie realizują
wyznaczone zadanie.
4. Uczniowie prezentują efekty
pracy (dwa przemówienia, dwie audycje radiowe złożone z serwisu inf. oraz
słuchowiska
oraz prezentacja dwóch gazet następuje ok. 10 min
po rozpoczęciu drugiej lekcji (lepiej jeśli lekcje prowadzone
wg tego konspektu nie odbywają się jednego dnia,
tak by uczniowie mogli pewne rzeczy dopracować
w ramach pracy domowej).
|
III. Faza końcowa
|
Nauczyciel wylicza oraz krótko omawia dobre i słabe strony każdej
z prezentacji, wskazuje na różnorodne kryteria oceny ze względu
na zróżnicowanie zadań. Rozmawia z uczniami, pozwalając
na wypowiedzenie ich opinii na temat pracy swojej grupy o
raz wystąpień kolegów i koleżanek z klasy.
|
Materiał rezerwowy
|
Lektura fragmentów książki Biblia dziennikarstwa,
pod red. A. Niziołka, A. Skworza.
|
Ocenianie
|
Ocena bardzo dobra dla grupy, która w swojej „kategorii” zaprezentuje
się lepiej (w opinii nauczyciela oraz pozostałej części klasy)
|
Praca domowa
|
|
a) dla wszystkich
|
-
|
b) dla chętnych
|
Odnajdź
najlepszą wg ciebie i wzorcową audycję radiową, najbardziej porywające
przemówienie lub najciekawszą gazetę. Zaprezentuj swoje medialne „odkrycie” w
klasie, krótko uzasadnij swój wybór.
|